Lees pagina voor Translate

Monumenten

In Best zijn verschillende soorten monumenten zoals: gemeentelijke monumenten, rijksmonumenten, een archeologische monument én een beschermd dorpsgezicht (Batadorp). Voor deze monumenten gelden extra regels. Bijvoorbeeld bij het aanvragen van een omgevingsvergunning. Ook leest u meer over mogelijkheden zoals subsidies en leningen waarop u als eigenaar van een monument eventueel een beroep kunt doen.

Monumentenlijst en erfgoedbeleid

De Monumentenlijst (PDF, 152.7 kB) geeft een overzicht van alle monumenten in Best. Naast de hierboven genoemde monumenten vindt u op de lijst ook cultuurhistorisch waardevolle gebouwen. Batadorp is een rijksbeschermd dorpsgezicht. Dit is vastgelegd in een speciaal bestemmingsplan, dat onderdeel is van het (tijdelijk) omgevingsplan.

De gemeente heeft een erfgoedverordening (Deze link gaat naar een externe website). Hierin staat hoe we omgaan met erfgoed. Denk hierbij aan ons materieel, immaterieel en archeologisch erfgoed. De verordening regelt ook het aanwijzen van monumenten. We werken daarnaast aan een erfgoedvisie, waarin we vooruitkijken naar hoe we met ons erfgoed om willen gaan.

Vergunningen voor monumenten

Bent u eigenaar van rijks- of gemeentelijk monument, cultuurhistorisch waardevol pand of heeft u een pand in een rijksbeschermd dorpsgezicht? En wilt u hieraan (ver)bouwen, slopen of groot onderhoud uitvoeren? Dan is een vergunning verplicht. Voor elk van het hierboven genoemde zijn er ook verschillende dingen die u moet doen. Les hieronder welke acties per categorie nodig zijn tijdens een vergunningaanvraag?

(rijks)monumentactiviteit

Voor een monument heeft u een vergunning nodig voor alle werkzaamheden aan de buitenzijde en een groot gedeelte van de werkzaamheden aan de binnenzijde. In het Omgevingsloket (Deze link gaat naar een externe website) moet u een extra activiteit toevoegen, naast de gebruikelijke activiteiten.

Voor deze activiteiten gelden extra indieningsvereisten. Deze staan in artikelen 22.287 t/m 22.296 van de ‘bruidsschat’ in het (tijdelijk) omgevingsplan (Deze link gaat naar een externe website). Een restauratiebestek of werkomschrijving verplicht bij het uitvoeren van vergunningplichtige activiteiten bij monumenten.

Bij (gedeeltelijke) sloop, grootschalige renovatie, reconstrueren, functiewijziging of verplaatsing van een Rijksmonument wordt er een Uniforme openbare voorbereidingsprocedure (UOV) gevolgd. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed geeft advies over de aanvraag.

Cultuurhistorische waarden (buitengebied) en Rijksbeschermd dorpsgezicht (Batadorp)

Voor cultuurhistorisch waardevolle panden in het buitengebied en gebouwen in het rijksbeschermd dorpsgezicht Batadorp gelden aparte regels. Deze staan in de bestemmingsplannen van de betreffende locaties.

Voor panden met de aanduiding ‘cultuurhistorische waarden’ in het buitengebied van de gemeente geldt naast de gebruikelijke vergunningplichten ook een vergunningplicht bij (gedeeltelijke) sloop van het pand. In het Omgevingsloket (Deze link gaat naar een externe website) moet u een extra activiteit toe te voegen, naast uw gebruikelijke activiteiten. Deze activiteit heet ‘Bouwwerk slopen - aanvraag vergunning’.

Voor het Rijksbeschermd dorpsgezicht Batadorp staan extra regels in het (tijdelijk) omgevingsplan met het oog op het behoud en herstel van de cultuurhistorische waardes van het gebied. Ook geldt er een beeldkwaliteitsplan, waaraan we toetsen tijdens de procedure. U hoeft voor bouwwerkzaamheden in dit gebied geen extra activiteit aan te vragen. Tijdens het verloop van de vergunningprocedure adviseert de Monumentencommissie.

Monumentencommissie

De gemeente vraagt advies aan de Monumentencommissie bij activiteiten die een monument, beschermd dorpsgezicht, cultuurhistorisch waardevol pand of potentieel monument aangaan. Deze commissie is onafhankelijk en onderdeel van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. Ze toetst de plannen aan de wettelijk gestelde kaders met het oog op behoud en/of herstel van cultuurhistorische waardes.

Wij raden u aan om de commissie voor monumentenactiviteiten zo vroeg mogelijk te betrekken. Dit doet u door een schetsplan in te dienen. Zo verloopt de vergunningprocedure sneller.

Subsidies en leningen

Gemeente Best heeft een speciale subsidie voor de instandhouding van monumenten. Of u recht heeft op deze subsidie leest u in de ‘Nadere subsidieregeling (Deze link gaat naar een externe website) gemeente Best voor cultuur, sport en recreatie, welzijn en gezondheid, ondernemersklimaat en duurzaamheid 2024’.

Voor monumenten en cultuurhistorisch waardevolle panden bestaan ook andere speciale financiële regelingen.

Subsidies Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed:

Overige subsidies

Restauratiefonds (Deze link gaat naar een externe website). Via het Restauratiefonds kunt u informatie opvragen over het financieren van het onderhoud van uw monument of cultuurhistorisch waardevol pand. Mogelijkheden zijn een subsidie of laagrentende lening.

Boerderijenfonds (Deze link gaat naar een externe website). Landelijk stimuleringsfonds voor herbestemming van agrarisch erfgoed in combinatie met verduurzaming en restauratie.

Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten (Deze link gaat naar een externe website). Biedt hulp aan eigenaren van rijksmonumenten die hun pand willen verduurzamen.

Verduurzaming

Bij het verduurzamen van monumenten gelden andere afwegingskaders dan bij niet-monumenten. Zo gaat behoud voor vernieuwing en staat het behoud/herstel van cultuurhistorische waardes voorop.

Extra subsidies

Er zijn verschillende subsidies voor het verduurzamen van uw monument:

Bij deze subsidies is er vaak een verduurzamingsadvies nodig. Een geregistreerd bureau stelt dit advies op. Bekijk voor meer informatie het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten (Deze link gaat naar een externe website).

Vragen en meer informatie

Heeft u vragen over:

Stel uw vraag via: erfgoed@gembest.nl.

Nieuwsbrief

Heeft u interesse in de enkele keren per jaar verschijnende nieuwsbrief over monumentale zaken? Meld u dan aan (Deze link gaat naar een externe website).

Meer Bouwen