Verkiezingen

De informatie heeft betrekking op de registratie, kandidaatstelling, dag van de verkiezing, zetelverdeling en belangrijke data voor politieke groeperingen.

De informatie is opgesteld op basis van bestaande regelgeving die nog kan wijzigen. De Tijdelijke wet verkiezingen Covid-19 was geldig tot 1 juli 2021, maar het ziet er naar uit dat deze wet ook bij de gemeenteraadsverkiezing in 2022 zal gelden indien de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties daartoe aanleiding ziet. Verder is nog niet duidelijk of ook bij de verkiezingen in 2022 Covid-19 maatregelen op de stembureaus getroffen moeten worden.

1. Registreren nieuwe politieke groeperingen: uiterlijk op 20 december 2021

1.1 Lokale politieke groeperingen

Nieuwe politieke groeperingen, die onder een bepaalde naam (wettelijk: aanduiding) deel willen nemen aan de gemeenteraadsverkiezingen op 16 maart 2022, moeten zich uiterlijk op 20 december 2021 bij het centraal stembureau van de gemeente Best laten registreren. Zie Kieswet art. G 3 en Kieswet art. G 4.
De aanduiding wordt geregistreerd in een speciaal daartoe door het centraal stembureau bijgehouden register. Dit is de aanduiding waarmee u op de kandidatenlijst wordt vermeld. Dit kan zijn:

• De volledige naam van de groepering;
• De afkorting van de naam van de groepering;
• Combinatie van beide.

1.2 Bestaande landelijke politieke groeperingen

Landelijke politieke groeperingen die al geregistreerd zijn voor de verkiezingen van de Tweede Kamer of voor de verkiezing van Provinciale Staten van Noord-Brabant hoeven zich niet opnieuw te registreren. Het register voor aanduidingen voor de Tweede Kamer wordt bijgehouden door de Kiesraad. Hier vindt u een overzicht van alle bij de Kiesraad voor de Tweede Kamer geregistreerde aanduidingen. Het register van de Provinciale Staten wordt bijgehouden door het centraal stembureau bij de gemeente ‘s-Hertogenbosch.

1.3 Tijdstip registratie

Voor de gemeenteraadsverkiezingen wordt een hoofd- en centraal stembureau ingesteld. De burgemeester is voorzitter van het hoofd- en centraal stembureau. De plaatsvervangend voorzitter en de andere leden worden door het college van B&W benoemd. De hoofdstembureauleden worden voor 4 jaar benoemd.
De laatste datum waarop een verzoek ingediend kan worden is dus 20 december 2021. Verzoeken die later worden ingediend blijven, voor de verkiezingen op 16 maart 2022, buiten beschouwing.

1.4 Beoordelingscriteria verzoek tot registratie van een aanduiding

Het centraal stembureau beoordeelt de verzoeken. Een verzoek kan worden afgewezen in de volgende gevallen:

• De aanduiding is in strijd met de openbare orde.
• De aanduiding is verwarrend omdat hij geheel of in hoofdzaak overeenkomt met een reeds geregistreerde aanduiding van een andere politieke groepering, of met een aanduiding waarvoor eerder een registratieverzoek is ontvangen.
• De aanduiding is verwarrend omdat hij geheel of in hoofdzaak overeenkomt met een aanduiding die ten behoeve van de gemeenteraad van Best is geregistreerd.
• De aanduiding is anderszins misleidend voor de kiezers.
• De aanduiding bevat meer dan 35 letters of andere tekens.

1.5 Overzicht van de te overleggen stukken bij registratie

Een politieke groepering moet een vereniging zijn met volledige rechtsbevoegdheid (een stichting is niet toegestaan). Als bewijs hiervan moet bij het verzoek om registratie worden overlegd:

• Notariële akte (kopie) waarin de statuten van de politieke groepering zijn vastgelegd en waaruit blijkt dat op enige wijze politieke activiteiten worden ontplooid;
• Bewijs van inschrijving (origineel) bij de Kamer van Koophandel (niet ouder dan half jaar);
• Betalingsbewijs van de waarborgsom van € 112,50. Zie 1.6 ‘waarborgsom registratie’;
• Verklaring aanwijzing gemachtigde en plaatsvervangend gemachtigde voor gebruik geregistreerde aanduidingen. Dit formulier vindt u op de website van de Kiesraad.

Voor meer informatie zie Registreren naam partij op de website van de Kiesraad.

1.6 Waarborgsom registratie

Voor registratie van een nieuwe aanduiding van een politieke groepering moet een waarborgsom worden betaald van € 112,50. Dit bedrag moet uiterlijk 20 december 2021 zijn bijgeschreven op rekeningnummer NL08 BNGH 0285001051 ten name van gemeente Best, onder vermelding van:

• waarborgsom registratie
• naam van de politieke groepering

Als het bedrag op de rekening staat, ontvangt u een bewijs van betaling. Dit is één van de stukken die u moet overleggen voor de registratie. U krijgt de waarborgsom terug als uw groepering bij de eerstvolgende verkiezingen een geldige kandidatenlijst inlevert. De waarborgsom wordt teruggestort op het rekeningnummer van waaruit het is betaald.

2. Kandidaatstelling

2.1 Wanneer is de dag van de kandidaatstelling?

Maandag 31 januari 2022 is de dag van kandidaatstelling voor de gemeenteraadsverkiezingen. Tussen 9.00 uur en 17.00 uur moeten politieke groeperingen de kandidatenlijsten inleveren. De inleveraar moet bevoegd zijn tot deelneming aan de gemeenteraadsverkiezing op 16 maart 2022, i.c. een kiesgerechtigde inwoner van de gemeente Best zijn. Op de lijst mogen maximaal 50 kandidaten worden geplaatst. Bij niet tijdig inleveren van de kandidatenlijst kan de groepering niet meedoen aan de verkiezingen.

2.2 Ondersteunende Software Verkiezingen (OSV)

De kandidatenlijst (model H1) maakt u aan met OSV. In deze software worden de gegevens van de politieke groeperingen en de deelnemende kandidaten verwerkt. Alle documenten die u nodig heeft voor de kandidaatstelling kunt u via OSV aanmaken. Ongeveer vanaf december 2021 kunt u OSV gratis downloaden vanaf de website van de kiesraad. Het programma kan geïnstalleerd worden op computers/laptops met als besturingssysteem windows 10, Apple MacOS of Linux. Na download van het zip-bestand komt na het uitpakken het installatieprogramma beschikbaar. Na installatie wordt de standaard browser van het programma opgestart en kan meteen begonnen worden met invoeren. Een aangename nieuwe optie is het inlezen van een csv-bestand met daarin de data van de kandidaten.
Meer informatie over OSV vindt u op de website van de Kiesraad. 

Voor de instructie van de verkiezingssoftware (OSV) worden landelijk online bijeenkomsten aangeboden via MS Teams. Als de maatregelen in verband met Covid-19 het toelaten worden deze online bijeenkomsten aangevuld met fysieke bijeenkomsten op een centrale locatie. U krijgt hierover informatie als de datums bekend zijn.

2.3 Wijze van vermelding kandidaten

Op de kandidatenlijst vult u de gegevens van uw kandidaten in zoals zij staan geregistreerd in de Basisregistratie personen (BRP). U kunt zelf kiezen of u (m)/(v) achter de naam wilt plaatsen en of u wel of geen voornamen vermeldt. Het invullen van het adres van een kandidaat op de kandidatenlijst is niet verplicht; het adres moet wél worden vermeld op het formulier H9 (Verklaring van instemming). Exacte en uitgebreide regels hierover kunt u vinden in artikel H2 van het Kiesbesluit.

2.4 (Voorinlevering) kandidaatstelling

Om de inlevering van de kandidatenlijsten op 31 januari 2022 zo soepel mogelijk te laten verlopen, vragen wij u om in de week van 17 januari een afspraak te maken om uw kandidatenlijst en alle bijbehorende documenten te laten beoordelen op mogelijke verzuimen. Een afspraak hiervoor maakt u telefonisch via 14 0499 of stuur een e-mail naar verkiezing@gemeentebest.nl. Wij adviseren u van deze mogelijkheid gebruik te maken, om te voorkomen dat u in de officiële procedure, op de dag van de kandidaatstelling, voor vervelende situaties komt te staan.

2.5 Nummering kandidatenlijsten

Het centraal stembureau nummert alle ingeleverde kandidatenlijsten. De nummering van de geldige kandidatenlijsten gebeurt in een openbare zitting. Zie Kieswet art. I 12 en Kieswet art. I 15.

Eerst worden de lijsten genummerd van groeperingen die al bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen één of meer zetels hebben behaald. Het aantal stemmen dat de groeperingen bij de vorige verkiezing hebben behaald, bepaalt de volgorde van toekenning van de nummers. De groepering die het grootste aantal stemmen heeft behaald, krijgt nummer 1, enz. Zie Kieswet art. I 14.
Daarna wijst het centraal stembureau aan nieuwe groeperingen (indien nodig) een nummer toe. Dit gebeurt via loting. Zie Kieswet art. I 13.

2.6 Verklaring van instemming

Van iedere kandidaat die voorkomt op de kandidatenlijst moet een schriftelijke verklaring worden overlegd dat hij/zij instemt met de kandidaatstelling op de betreffende lijst. Deze verklaring kan achteraf niet worden ingetrokken. De kandidaten op deze verklaring worden in dezelfde volgorde overgenomen als op de kandidatenlijst. Alle kandidaten moeten een kopie van een geldig legitimatiebewijs overleggen. Ontbreekt een geldig legitimatiebewijs dan wordt de kandidatuur door het hoofdstembureau definitief geschrapt. Vermelding van het adres is op dit formulier verplicht. Dit formulier hoeft overigens naderhand niet ter inzage worden gelegd, dus de adressen van alle kandidaten worden niet langs deze weg openbaar.

2.7 Verklaring van ondersteuning

Alle nieuwe groeperingen die mee willen doen aan de gemeenteraadsverkiezing moeten ten minste 20 schriftelijke verklaringen van kiezers overleggen waaruit blijkt dat zij de lijst ondersteunen. De kiezer is verplicht deze verklaring in persoon in zijn woongemeente af te leggen en moet zich legitimeren. Kiezers die een ondersteuningsverklaring willen afleggen kunnen hiervoor, op afspraak, terecht van 17 tot en met 31 januari 2022 bij de publieksbalies van de gemeente Best.

Indien de “Tijdelijke wet verkiezingen covid-19” van kracht is bedraagt de periode om een ondersteuningsverklaring af te leggen niet 2 maar 4 weken en loopt dan van 3 tot en met 31 januari 2022.

De formulieren (model H4) voor de ondersteuningsverklaringen maakt u aan in OSV. Voorwaarde:

• De kiezer is als inwoner geregistreerd in de gemeente Best.
• Op de ondersteuningsverklaringen staan de kandidaten op dezelfde wijze en volgorde opgenomen als op de kandidatenlijst.

2.8 Overzicht van de te overleggen stukken bij de kandidaatstelling

• Kandidatenlijst (model H1)
• Een verklaring van de gemachtigde van een politieke groepering waarin de bevoegdheid wordt verleend aan de inleveraar om boven deze lijst de aanduiding van de groepering te plaatsen zoals deze geregistreerd is (H3-1). Voor de landelijke groeperingen vindt u een overzicht op de website van de Kiesraad;
• Indien van toepassing (nieuwe groepering) minimaal 20 ondersteuningsverklaringen (model H4);
• Een verklaring van instemming van iedere kandidaat met de kandidaatstelling (model H9);
• Kopie van een geldig identiteitsbewijs van iedere kandidaat;
• Kopie van een geldig identiteitsbewijs van de inleveraar;
• Indien van toepassing een verklaring van de gemachtigden (van meerdere groeperingen); dat de inleveraar bevoegd is om aanduidingen samen te voegen (H3-2);
• Bewijs van betaling van de waarborgsom voor de kandidaatstelling (model H14).

Eventueel:

• Vestigingsverklaringen van kandidaten die niet in de deelnemende gemeente wonen, dat zij bij benoeming in de gemeente Best gaan wonen;
• H3-1 formulier: waaruit de bevoegdheid van de persoon die de lijst inlevert blijkt (als gemachtigde niet zelf de lijst inlevert);
• H3-2 formulier: verklaring van de gemachtigden waaruit de bevoegdheid tot samenvoeging blijkt, als u samen met een andere groepering één kandidatenlijst inlevert.

2.9 Waarborgsom kandidaatstelling

Uiterlijk op 17 januari 2022 moet de waarborgsom van € 225,00 voor de kandidaatstelling zijn ontvangen. De waarborgsom maakt u over op rekeningnummer NL08 BNGH 0285001051 ten name van gemeente Best, onder vermelding van:

• waarborgsom kandidaatstelling
• naam van de politieke groepering

Als het bedrag op de rekening staat, ontvangt u een bewijs van betaling. Dit is één van de stukken die u moet overleggen voor de kandidaatstelling.
De waarborgsom wordt niet teruggestort als het aantal stemmen lager is dan 75% van de kiesdeler en aan de desbetreffende groepering geen zetel is toegewezen. Ook krijgen groeperingen de waarborgsom niet terug als zij geen geldige kandidatenlijst inleveren.

3. Dag van de verkiezing

Op woensdag 16 maart 2022 vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Op deze dag kan de kiezer in diverse stembureaus binnen de gemeente Best de stem uitbrengen.

Indien de “Tijdelijke wet verkiezingen covid-19” van kracht is zal in een aantal stembureaus vroegstemmen mogelijk zijn op maandag 14 en dinsdag 15 maart 2022.

Iedere kiezer neemt de stempas en identiteitsbewijs mee naar het stembureau. Zonder stempas én identiteitsbewijs kan geen stem worden uitgebracht.

Als een kiezer zijn stempas kwijt is kan, tot en met dinsdag 15 maart 2022, 12.00 uur een vervangende stem(plus)pas aan worden gevraagd bij de publieksbalies van de gemeente Best.

Als de kiezer op de dag van de stemming of na dinsdag 15 maart 2022, 12.00 uur zijn stempas kwijt is, kan geen vervangende stempas meer worden verstrekt.

Indien de “Tijdelijke wet verkiezingen covid-19” van kracht is kan de kiezer een vervangende stempas aanvragen tot en met vrijdag 11 maart, 17.00 uur.

4. Zetelverdeling

Het aantal zetels van een gemeenteraad is afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente. De gemeente Best heeft meer dan 30.000 inwoners wat betekent dat de nieuwe gemeenteraad na de gemeenteraadsverkiezingen uit 23 leden bestaat.

Na de eerste toedeling van de 'volle' zetels aan de groeperingen zullen de restzetels verdeeld worden volgens het 'systeem van de grootste gemiddelden’, zie Kieswet P 7. Voor meer informatie over de zetelverdeling kunt u de website van de Kiesraad raadplegen: zetelverdeling over groeperingen.

De kiesdeler is het aantal geldig uitgebrachte stemmen gedeeld door 23 zetels.

5. Belangrijke datums Politieke Groeperingen

5.1 Niet openbare zitting centraal stembureau: 1 februari 2022 om 16.00 uur

Op 1 februari 2022, de dag na de dag van kandidaatstelling, onderzoekt het centraal stembureau om 16.00 uur in een niet-openbare zitting de geldigheid van de kandidatenlijsten, de daarop voorkomende kandidaten en de geplaatste groeperingnaam (‘aanduiding’). Zie Kieswet art. I 1 en art. I 2. Als er bij het onderzoek naar de ingeleverde kandidatenlijsten verzuimen blijken - er ontbreken bijvoorbeeld stukken - dan stelt het centraal stembureau de inleveraar van de kandidatenlijst hiervan op de hoogte. Hij of zij kan dan binnen 3 dagen de verzuimen herstellen door de ontbrekende of onvolledige stukken aan te vullen bij het centraal stembureau in Best.

Direct na de zitting legt het centraal stembureau de kandidatenlijsten ter inzage. Zie Kieswet art. I 3. De ingeleverde kandidatenlijsten en ondersteuningsverklaringen liggen ter inzage tot de dag nadat onherroepelijk is beslist over de geldigheid van de ingeleverde lijsten. Zie Kieswet art. I 19.

Bij dit onderzoek op grond van de Kieswet artikel I 2 wordt niet meegewogen of een kandidaat bijvoorbeeld een strafblad heeft of niet-integer is. Wel kunnen politieke groeperingen, als zij dit belangrijk vinden, dit zelf meenemen in het selecteren en screenen van kandidaten, bijvoorbeeld met een ‘Verklaring Omtrent het Gedrag’ zie Handreiking integriteitstoetsing van kandidaten voor decentrale politieke partijen.

5.2 Herstel verzuimen kandidaatstelling: 2, 3 en 4 februari 2022

Mochten de door u ingeleverde documenten niet in orde zijn dan kunt u deze verzuimen herstellen op woensdag 2, donderdag 3 februari 2022 van 9.00 tot 17.00 uur en vrijdag 4 februari 2022 van 9.00 tot 15.00 uur bij de gemeente Best.

Indien de “Tijdelijke wet verkiezingen covid-19” van kracht is, bestaat er géén herstelmogelijkheid op vrijdag 4 februari 2022.

5.3 Openbare zitting centraal stembureau: 4 februari 2022 om 16.00 uur

Op 4 februari 2022 om 16.00 uur maakt het centraal stembureau in een openbare zitting haar beslissing bekend over de geldigheid van de kandidatenlijsten en de daarop voorkomende kandidaten. Zie Kieswet art. I 4. Ook worden in deze zitting de geldige lijsten genummerd. Van de zitting voor het vaststellen van de geldigheid en nummering van kandidatenlijsten maakt het centraal stembureau een proces-verbaal op en legt dit ter inzage.
​
Indien de “Tijdelijke wet verkiezingen covid-19” van kracht is, vindt de zitting van het centraal stembureau om 10.00 uur plaats.

5.4 Nummering kandidatenlijsten

Eerst worden de lijsten genummerd van groeperingen die bij de vorige Gemeenteraadsverkiezingen in 2018 één of meer zetels hebben behaald. Het aantal stemmen dat de groeperingen bij die verkiezing hebben behaald, bepaalt de volgorde van toekenning van de nummers. De groepering die het grootste aantal stemmen heeft behaald, krijgt nummer 1, enz. Zie Kieswet art. I 14.

5.4.1 Nieuwe groeperingen door opheffing en fusie

Wanneer een of meer bestaande politieke groeperingen zich opheffen en vervolgens tot een fusie komen en een (nieuwe) aanduiding registreren, dan gaat deze ook mee in de voorkeurnummering, mits:

• de opheffing van de oorspronkelijke groeperingen én de fusie tot een nieuwe groepering blijkt uit de statuten van de nieuwe vereniging en
• tenminste één van de opgeheven groeperingen bij de vorige Gemeenteraadsverkiezingen in 2018 één of meer zetels behaalde. Zie Kieswet art. I 14.

5.4.2 Nieuwe groeperingen

Wanneer een nieuwe lokale groepering nooit eerder geregistreerd is geweest in de gemeente Best dan wordt het lijstnummer bij loting bepaald.

5.5 Dag van de Gemeenteraadsverkiezing: 16 MAART 2022

De dag van de gemeenteraadsverkiezingen vindt plaats op woensdag 16 maart 2022. U mag op deze dag overal in Best campagne voeren, maar niet in de stembureaus.
Tijdens de uitslagenavond worden alle uitslagen gepresenteerd en gepubliceerd op de website van de gemeente Best.

5.6 Zitting centraal stembureau: 18 maart 2022 om 10.00 uur

De definitieve uitslag wordt vastgesteld door het centraal stembureau in een openbare zitting op vrijdag 18 maart 2022 om 10.00 uur in het gemeentehuis van de gemeente Best. Dan wordt ook bekend welke kandidaten zijn gekozen (al dan niet met voorkeurstemmen).

Indien de “Tijdelijke wet verkiezingen covid-19” van kracht is, vindt de zitting van het centraal stembureau plaats op 21 maart 2022 om 10.00 uur.

5.7 Onderzoek geloofsbrieven

Op 22 maart 2022 onderzoekt de ‘commissie onderzoek geloofsbrieven’ de geloofsbrieven en beslist de raad van de gemeente Best op advies van deze commissie of de benoemden kunnen worden toegelaten als lid van de raad van de gemeente Best.

Indien de “Tijdelijke wet verkiezingen covid-19” van kracht is, vindt de laatste vergadering van de huidige raad plaats op 28 maart 2022.

5.8 Eerste bijeenkomst raad Best

De eerste vergadering van de nieuwe gemeenteraad van de gemeente Best is op 24 maart 2022.

Indien de “Tijdelijke wet verkiezingen covid-19” van kracht is, vindt de eerste vergadering plaats op 30 maart 2022.

6. Vragen

Heeft u vragen over de gemeenteraadsverkiezingen, neem dan gerust contact op met het team verkiezingen van de gemeente Best of de Kiesraad.

Gemeente Best, Burgerzaken

• Telefoonnummer 14 0499
• E-mail: verkiezing@gemeentebest.nl
• Dorpsplein 2 5683 GA Best

Kiesraad

• Telefoonnummer algemeen: 070 - 426 62 66
• Website: www.kiesraad.nl
• E-mail via contactformulier op de website