Lees pagina voor

Asielzoekerscentrum Best

Gemeente Best heeft, net als alle andere gemeenten in Nederland, een wettelijke en maatschappelijke verplichting om asielzoekers op te vangen. Dit is een wettelijke taak volgens de Spreidingswet. Deze wet geldt sinds 1 februari 2024. De gemeente Best neemt deze taak serieus. Daarom zorgt de gemeente voor een goede en veilige plek voor mensen die hun land zijn ontvlucht.

Vragen en antwoorden over het AZC in Best

We merken dat er veel vragen zijn rondom asielopvang in Best. Hieronder kunt u antwoorden vinden op meest gestelde vragen.

Uitleg nieuwkomers en soorten opvanglocaties

Het verschil tussen vluchtelingen, asielzoekers en statushouders

De instroom van asielzoekers is nu erg hoog en de doorstroom van statushouders vanuit de AZC’s naar woningen is door de krapte op de woningmarkt laag. Hierdoor moeten statushouders vaak langer in een AZC blijven wonen. Dit betekent dat er minder plek is voor nieuwe asielzoekers, terwijl het aantal mensen dat hier een thuis zoekt, nog niet afneemt.

Verschillen tussen een AZC en de aanmeldcentra Budel en Ter Apel

Het AZC in Best wordt een regulier AZC. Voordat personen op deze locatie worden geplaatst, heeft een eerste screening plaatsgevonden door het IND en COA. Kern van deze screening is het recht hebben op een asielprocedure. Deze screening vindt plaats in 1 van de 2 aanmeldcentra die Nederland kent, namelijk Ter Apel en Budel. Deze aanmeldcentra zijn dus niet te vergelijken met een AZC zoals wij die in Best beogen.

Vragen over de situatie in Best

Gemeente Best heeft een wettelijke taak om asielzoekers op te vangen

De landelijke overheid heeft in februari 2024 de Spreidingswet ingevoerd. Deze wet moet ervoor zorgen dat er een eerlijkere verdeling van asielzoekers in Nederland komt. Daarom hebben alle gemeenten in Nederland te horen gekregen dat zij actief moeten bijdragen aan de opvang van asielzoekers. Minister Faber heeft in een brief aan de alle gemeenten laten weten dat er nog steeds een opgave ligt om asielzoekers op te vangen. Tot nu toe heeft de gemeente Best nog geen structurele opvang geboden aan asielzoekers. De gemeente Best neemt haar wettelijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid en is daarom, in opdracht van de gemeenteraad, op zoek gegaan naar een geschikte locatie in Best voor de opvang van 192 asielzoekers voor 5 jaar.

Waarom moeten we in Best (voor 5 jaar) asielzoekers opvangen?

Het aantal asielzoekers in de bestaande aanmeldcentra stijgt en dit leidt al lange tijd tot ernstige situaties. Alleen al in Zuidoost Brabant heeft het COA duizenden nieuwe opvangplekken nodig. De landelijke overheid heeft gemeenten op basis van de Spreidingswet gevraagd om extra opvanglocaties te regelen.

Aantal asielzoekers

Het aantal asielzoekers dat moet worden opgevangen in Best wisselt (net als in de rest van Nederland).

De wettelijke taakstelling van de gemeente Best voor ontheemde Oekraïners en statushouders

We huisvesten statushouders volgens onze wettelijke taakstelling. Deze huisvestingstaakstelling (Deze link gaat naar een externe website) kunt u lezen op de website van de rijksoverheid. Op dit moment hebben we een taakstelling om huisvesting te vinden voor 31 personen voor 01-07-2025. Daarbij komt nog een achterstand van 35 personen van 2024. De gemeente Best moet dus in het eerste half jaar van 2025 66 statushouders huisvesten. Voor ontheemde Oekraïners hebben we een inspanningsverplichting om 172 personen op te vangen. Op dit moment verblijven ongeveer 121 ontheemden in de opvanglocaties in gemeente Best. Deze opvanglocaties en huisvesting staat los van de opgave die we in Nederland hebben om asielzoekers een veilig onderkomen te bieden.

Komen er na deze locatie nog meer asielzoekers in Best bij?

Hoewel het aantal van 192 asielzoekers boven de huidige taakstelling van de gemeente ligt, blijven we met deze opvanglocatie binnen de grenzen van onze verplichtingen en komen er naast de 192 asielzoekers niet nog meer bij.

Doelgroepen asielzoekers

Op dit moment is dat nog niet bekend. Het COA bepaalt wie naar Best komt. Gemeente Best wordt geen aanmeldlocatie zoals Ter Apel of Budel. De mensen in een asielzoekerscentrum wachten de uitkomst van hun asielprocedure af of zijn in het bezit van een verblijfsvergunning en wachten op een huurwoning in een gemeente ergens in Nederland (dit is niet per definitie Best). Statushouders die gekoppeld zijn aan de gemeente Best worden in een AZC in Best geplaatst. Maar we mogen geen doelgroepbepaling doen. Dat is stopgezet door COA.

Moeten alle bewoners van het AZC straks in Best een woning krijgen?

Alleen asielzoekers die na de asielprocedure een verblijfsvergunning krijgen en statushouders worden, hebben recht op een woning in Nederland. Zij worden over heel Nederland verdeeld en wonen dus niet automatisch in Best. De mensen in het AZC zijn asielzoekers. Zolang zij in de asielprocedure zitten, wonen zij in het AZC. In het AZC organiseert het COA activiteiten om de bewoners wegwijs te maken in Nederland. Alle leerplichtige kinderen hebben recht op onderwijs.

Woningnood

De woningnood heeft niets te maken met de komst van vluchtelingen naar Nederland. In 2021 steeg het woningtekort in Nederland tot 279.000. Dat is in 2024 verder opgelopen tot 401.000 woningen. (bron: Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (Deze link gaat naar een externe website)). Er zijn verschillende redenen voor dit tekort aan woningen: veranderende gezinssamenstelling, bevolkingsgroei, beperkte bouwgrond, lange procedures om bouwprojecten te kunnen starten, hoge kosten in de bouwsector, onder andere door steeds duurder wordende materialen en de stikstofcrisis: Nederland stoot teveel stikstof uit waardoor bouwprojecten niet zomaar kunnen starten.

Daarnaast: In het geval van het AZC aan de Hooiweg worden nieuwe units geplaatst. Dat betekent dat het huisvesten van de asielzoekers in Best (AZC) niet direct drukt op de woningvoorraad van Best.

Als de plannen aan de Hooiweg niet doorgaan, komt er dan géén AZC in Best?

Wij hebben volgens de Spreidingswet een wettelijke taak om asielzoekers op te vangen. Als de plannen de Hooiweg niet doorgaan, moeten we opnieuw zoeken naar oplossing om aan de verplichtingen te voldoen.

Blijft de opvanglocatie maar voor 5 jaar of kan dat verlengd worden?

Het COA en de gemeente sluiten een overeenkomst voor 5 jaar. Deze periode begint zodra de opvanglocatie opent en we de eerste asielzoekers opvangen. We kunnen nu niets zeggen over een mogelijk vervolg.

Waarom krijgen zij wel een plek en onze kinderen niet?

Het is belangrijk om te benadrukken dat het huisvesten van asielzoekers niet ten koste gaat van de huisvesting van lokale bewoners. De woningmarkt in Nederland heeft een tekort aan woningen, zowel voor asielzoekers als voor inwoners. De gemeente en de landelijke overheid werken voortdurend aan oplossingen voor het woningtekort. Het vinden van een balans tussen de behoeften van asielzoekers en lokale bewoners is een complexe uitdaging. De opvang van asielzoekers is een verplichting die samenvalt met de bredere verantwoordelijkheid van de overheid om huisvesting voor iedereen te waarborgen. De gemeente blijft zich inzetten voor meer woningen voor zowel lokale bewoners als andere groepen die hulp nodig hebben, zoals vluchtelingen en asielzoekers. Het is een gezamenlijke taak van de overheid en de samenleving om deze uitdagingen aan te pakken en tot een rechtvaardige oplossing te komen.

Hoe gaat gemeente Best om met de herverdeling van de Spreidingswet?

Als college van B&W vinden wij het belangrijk om onze maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen in de opvang van ontheemden, asielzoekers en vluchtelingen. Daarom hebben wij het voornemen vast te houden aan de zoektocht naar een locatie voor 192 personen, ondanks een nieuwe verdeling in de Spreidingswet. Wij hebben ook gezien hoe enkele gemeenten de laatste jaren hebben geworsteld met deze opgave en geloven dat we als samenleving gebaat zijn bij een duurzame en eerlijke verdeling over Nederland. Daarnaast zou het terugbrengen van het aantal personen voor een opvanglocatie voor onze gemeente betekenen dat we de schaalvoordelen zouden verliezen, zoals 24 uurs begeleiding op de locatie door het COA.

Waarom kiest de gemeente Best niet voor kleinschalige opvang in wijken?

De keuze voor een grotere locatie is zorgvuldig overwogen, met verschillende belangrijke redenen om niet voor kleinschalige opvang te kiezen. Eén van de belangrijkste overwegingen is dat verspreide, kleinschalige opvang in verschillende wijken de volledige verantwoordelijkheid bij de gemeente zou leggen, inclusief het beheer van de veiligheid en de zorg voor de asielzoekers. Dit zou betekenen dat de gemeente zelf de zorg, begeleiding en benodigde voorzieningen voor elke individuele opvanglocatie moet organiseren en coördineren. Als je kijkt naar de zorg betekent dat een extra ballast voor de huisartsen en tandartsen die op dit moment al een grote werkdruk ervaren. Naast de aanzienlijke administratieve, financiële en operationele last die dit met zich meebrengt, zou de gemeente ook verantwoordelijk zijn voor de veiligheid rondom elke opvanglocatie. Bovendien zouden er geschikte panden of woningen beschikbaar moeten zijn, en gezien de huidige schaarste – zowel landelijk als binnen onze gemeente – is dat een extra uitdaging. In tegenstelling tot kleinschalige opvang zorgt het COA bij de gekozen centrale locatie voor alles rondom de opvang: van de zorg en begeleiding van de asielzoekers tot het waarborgen van de veiligheid en de naleving van de regelgeving. Dit biedt de gemeente de zekerheid dat de opvang professioneel wordt georganiseerd en dat de veiligheid en zorg voor de asielzoekers op een juiste manier wordt geborgd.

Door te kiezen voor een centrale locatie kan de gemeente de benodigde ondersteuning bieden zonder de volledige verantwoordelijkheid voor de opvang op haar eigen schouders te leggen. Het COA heeft de expertise en middelen om de opvang goed te regelen, wat bij kleinschalige opvang moeilijker zou zijn. We blijven gedurende de opvang uiteraard in gesprek met het COA en zoeken naar de beste manier om de opvang op een verantwoorde en effectieve wijze in te richten, met oog voor de veiligheid en het welzijn van zowel de asielzoekers als de inwoners van Best.

Er zijn zorgen om het welzijn van de mensen in het AZC. Hoe wordt hier mee omgegaan?

Wij willen mensen vanaf dag 1 mee laten draaien in de maatschappij. In het beleidskader Nieuwkomers staat helder omschreven hoe we met deze mensen om willen gaan.

Wat gebeurt er met de mensen na 5 jaar?

COA gaat tijdig uitfaseren, door mensen te verhuizen. Als in de vergunningsaanvraag 5 jaar staat dan stopt het ook na 5 jaar.

Voorstel van een omwonende is dat de ambtenaren met mensen uit het veld gaan praten om deze mensen en humanitair bestaan te geven. Is dat een idee?

Dat is onderdeel van het beleid en de uitvoering daarvan. Zowel gedurende de periode waarin mensen in het AZC zitten als wanneer duidelijk is dat een asielzoeker mag blijven en de Nederlandse nationaliteit krijgt.

Besluitvorming, participatie en communicatie

Waarom is er geen inspraak geweest over het aantal asielzoekers en de locatie?

De opvang van asielzoekers is een wettelijke taak van de gemeente. De gemeente Best is verantwoordelijk voor het naleven van deze regels en het vinden van een geschikte locatie. De opvangcapaciteit en locatie hangen af van wettelijke verplichtingen en praktische mogelijkheden, waardoor we niet altijd aan specifieke wensen kunnen voldoen. Daarom heeft het college gezocht naar een geschikte plek in Best voor de opvang van 192 asielzoekers voor 5 jaar.

Waarom is er niet vooraf aan inwoners gevraagd welk aantal asielzoekers zij acceptabel vinden?

De opvang van asielzoekers is een wettelijke en maatschappelijke taak van de gemeente en het college van burgemeester en wethouders (B&W) is verantwoordelijk voor het naleven van de regels en het vinden van een geschikte locatie. We willen geen valse verwachtingen creëren door inwoners te vragen hoeveel asielzoekers zij denken dat er opgevangen kan worden, of welke locatie zij voorkeur geven, als we niet kunnen garanderen dat we aan die wensen kunnen voldoen. Daarom heeft het college gezocht naar een geschikte plek in Best voor de opvang van 192 asielzoekers voor 5 jaar.

Hoe is het proces verlopen rondom de besluitvorming?

De openbare gemeenteraadsvergadering van 16 september 2024 bood alle inwoners de mogelijkheid om de ontwikkelingen te volgen. Sindsdien heeft het college van Burgemeester en Wethouders de gemeenteraad voortdurend op de hoogte gehouden tijdens het lopende onderzoek. Na het vaststellen van de uitgangspunten is er zorgvuldig onderzoek gedaan naar potentiële locaties binnen de gemeente die voldoen aan de gestelde criteria, er zijn meerdere locaties in beeld gebracht en beoordeeld aan de hand van een afwegingskader. Een ideale locatie is er niet. Maar op basis van de beoordeling is 1 meest geschikte locatie naar voren gekomen, de Hooiweg. Om onrust en onduidelijkheid onder inwoners te voorkomen, is ervoor gekozen om het onderzoek eerst zorgvuldig af te ronden voordat we over de specifieke locatie zijn gaan communiceren.

Waar kan ik de gemeenteraadsvergadering van 16 september 2024 terugzien?

Kijk de raadsvergadering (Deze link gaat naar een externe website) terug. 

Welke uitganspunten heeft de gemeenteraad vastgesteld?

De gemeenteraad heeft besloten op 16 september 2024 de volgende uitgangspunten voor locatieonderzoek voor de huisvesting van asielzoekers vast te stellen:

Democratische besluitvorming en de politieke verantwoordelijkheid

De gemeenteraad is het hoogste orgaan van de gemeente. Zij besluiten over de (beleids)kaders en het budget. Het college voert de besluiten van de gemeenteraad uit en wetten en regelingen van hogerhand (Provincie of rijk).

De gemeenteraad heeft de uitgangspunten voor een AZC locatie vastgesteld (16 september 2024), waarmee het college op zoek is gegaan naar een geschikte locatie (Hooiweg). Na het tekenen van de bestuursovereenkomst vraagt het COA de omgevingsvergunning aan voor deze locatie, waar voor deze aanvraag bindend adviesrecht van de gemeenteraad op van toepassing is. De raad geeft in dat geval een gemotiveerd advies over het wel of niet verlenen van die omgevingsvergunningaanvraag. Dit advies moet het college van B&W dan opvolgen. Het college neemt dan het besluit over de omgevingsvergunning voor het AZC en hier kunt u een zienswijze op indienen. Daar heeft u 6 weken de tijd voor. Daarnaast is op deze aanvraag een beroepsprocedure van toepassing.

Werkgroep met omwonenden

De werkgroep met omwonenden is een overleg van mensen die rondom het perceel aan de Hooiweg wonen (evt. werken), het COA, de wijkagent en de projectleider AZC van de gemeente. De omwonenden in de werkgroep zijn belanghebbenden, het liefst vanuit de verschillende straten in de buurt, om mee te denken en praten over de ontwikkeling van het AZC. Er sluit in ieder geval iemand aan vanuit het Bewonersoverleg Best Oost. De deelnemers krijgen informatie over de planning van de aanvraag voor de omgevingsvergunning en de realisatie van het AZC, over hoe het COA werkt op de locatie met de asielzoekers, hoe het COA de veiligheid waarborgt op de locatie zelf, hoe dagbesteding eruit kan zien. Het is niet alleen halen van informatie, het is ook het inbrengen van de zorgen en behoeften van de omwonenden en het meedenken in oplossingen. Graag willen we samen met de omwonenden tijdens het overleg de leefbaarheid en veiligheid in gezamenlijke plannen gieten om te zorgen dat de buurt een fijne woongemeenschap is en blijft. De werkgroep blijft bestaan, ook als het AZC er staat. Hier bespreken we ook de vervolgplanning over wat er gebeurt na 5 jaar AZC.

Vanuit het COA is de locatiemanager het eerste aanspreekpunt voor de omwonenden als het AZC er staat. Hiervoor is tegen die tijd een apart telefoonnummer beschikbaar. Mocht u eerder uw complimenten of zorgen willen uiten, kan dat altijd via de werkgroep met omwonenden of opvanglocatie@gembest.nl. Graag denken we samen met de omwonenden na over hoe we de kennismaking vormgeven van de nieuwe bewoners met de buurt. Dat kan bijvoorbeeld in de vorm van een open dag.

Natuurlijk zorgt de gemeente dat alle informatie die besproken wordt in de werkgroep bij de hele buurt bekend wordt. Dat doen wij door middel van de nieuwsbrief en het bezorgen van huis-aan-huis bewonersbrieven.

Bestuursovereenkomst en werkafspraken met gemeente en COA

De bestuursovereenkomst is een contract tussen het COA en de gemeente. Hierin wordt gedefinieerd wat een opvanglocatie is, hoeveel asielzoekers er worden opgevangen (192) en hoe lang het contract duurt (5 jaar). Er komen afspraken in over verantwoordelijkheden, tussentijdse opzegging (door het niet houden aan de afspraken) en veiligheid. Deze afspraken worden op papier gezet door medewerkers van het COA en de gemeente en ondertekend door de burgemeester van Best en een bestuurslid van het COA. De bestuursovereenkomst zijn redelijk standaard afspraken, waar inspraak niet op mogelijk is. In de bestuursovereenkomst wordt verwezen naar de aanvullende werkafspraken. Deze werkafspraken gaan over onderwijs, zorg, veiligheid, leefbaarheid, werk en dagbesteding. Dit zijn onderwerpen waar wel inspraak op mogelijk is, deze worden in de werkgroep met omwonenden besproken.

Is de gemeente op de hoogte dat er social media groepen zijn gestart? Wat vindt u daarvan?

Ja, we kennen deze social media groepen. Social media is een manier om je mening kenbaar te maken. We streven naar respectvolle en opbouwende communicatie met alle betrokkenen en staan open voor het bespreken van hun zorgen.

Hoe informeren jullie ondernemers in en om de Hooiweg?

We infomeren de hele buurt Best Oost via de gemeentelijke communicatiekanalen en het netwerk van het bewonersoverleg. Daarin worden de ondernemers ook meegenomen.

Hoe wordt het 1 en ander gecommuniceerd als er een reactie is vanuit het Ministerie op de zienswijze die is ingediend inzake de laatste taakstelling van 113? Naar wie en hoe?

Als er meer bekend is over de herverdeling gaat deze informatie direct naar het college en de gemeenteraad. Deze informatie is openbaar en wordt op het raadsinformatiesysteem (RIS) geplaatst. Als het definitieve aantal bekend is dan wordt dit via het Bewonersoverleg gecommuniceerd naar de omwonenden en via Groeiend Best en social media naar alle inwoners van Best.

Worden de bewonersoverleggen eerder geïnformeerd dan de gemeenteraad?

Nee, de gemeenteraad krijgt altijd eerst alle informatie en daarna de inwoners van Best.

Gemeente Barendrecht heeft een openbaar verslag van alle openbare locaties gedeeld. Waarom gebeurt dit niet in Best?

Het college en de gemeenteraad van Best hebben de keuze gemaakt om dit vertrouwelijk te houden. De redenen hiervoor zijn eerder aangegeven.

Wat is de definitie van tijdelijke huisvesting? Kan dit gegarandeerd worden?

Als we het over het besluit voor een AZC aan de Hooiweg hebben is er een periode van maximaal 5 jaar afgesproken. Dit heeft te maken met de wettelijke kaders van de Spreidingswet. Tijdelijkheid wordt gedefinieerd in de bestuursovereenkomst die de gemeente maakt met COA.

Kunnen we niet afwachten wat de landelijke politiek uiteindelijk gaat beslissen?

Op dit moment is er nog een Spreidingswet waar we ons aan te houden hebben. Daarnaast staat in de motie, die op 30 juni 2025 is aangenomen, dat 'de gemeente een morele en wettelijke plicht heeft om asielzoekers op te vangen'.

Kan de gemeenteraad een BOPA procedure opstarten?

Nee, dat doet het COA. Ze doen dat door een omgevingsvergunning aan te vragen voor een locatie. Wanneer er sprake is van strijdigheid met het Omgevingsplan start een procedure voor een Buitenplanse Omgevingsplanactiviteit (BOPA) om een AZC tijdelijk toe te staan. De gemeenteraad brengt hier een bindend advies over uit.

Worden alle bewonersoverleggen in Best geïnformeerd?

Alle bewonersoverleggen krijgen dezelfde informatie over het AZC en niet alleen het Bewonersoverleg Best Oost.

Wat gaat de gemeente doen als de waarde van onze huizen daalt door de komst van een AZC?

Op het moment dat aangetoond wordt dat er waardevermindering is, dan is hiervoor een procedure. Deze delen wij dan op onze website zoals eerder toegezegd. We zoeken nog uit of deze procedure ook geldt in geval van een tijdelijk AZC.

Vragen over het locatieonderzoek door de gemeente en COA

Wat waren de uitgangspunten bij het locatieonderzoek?

Na het vaststellen van de uitgangspunten is er door de gemeente Best zorgvuldig onderzoek verricht naar mogelijke locaties binnen de gemeente die voldoen aan de uitgangspunten. Dit locatieonderzoek is onlangs afgerond waarbij de Hooiweg aan de uitgangspunten voldoet. Tijdens dit proces hield het college van B&W de gemeenteraad van Best op de hoogte en deelden regelmatig informatie over de zoektocht naar een geschikte locatie. We communiceerden bewust nog niet eerder over een mogelijke locatie voor asielzoekers naar onze inwoners, omdat het nog niet duidelijk was of we een geschikte locatie zouden hebben.

Het COA is gespecialiseerd in het ontwikkelen en beheren van opvanglocaties en faciliteiten voor asielzoekers. Dit noodzakelijke vervolgonderzoek gaat over verschillende onderdelen, zoals:

Wie kiest de locatie?

De keuze voor de locatie van het AZC wordt gemaakt door het college van B&W. Zij hebben de bevoegdheid om deze beslissing te nemen, wat betekent dat inwoners niet kunnen meedenken over deze keuze. Als het college dit besluit heeft genomen, voldoet de gemeente Best aan de Spreidingswet. De opvang van asielzoekers is dus een wettelijke taak van de gemeente. De gemeente Best is verantwoordelijk voor het naleven van deze wettelijke en maatschappelijke taken en het vinden van een geschikte locatie. De opvangcapaciteit en locatie hangen af van wettelijke verplichtingen en praktische mogelijkheden, waardoor we mogelijk niet aan specifieke wensen van inwoners kunnen voldoen. We begrijpen dat deze keuze meningen kan oproepen, maar we willen duidelijk maken dat het niet mogelijk is om mee te denken over de locatiekeuze, want dat is met deze uitgangspunten schijnparticipatie. Inwoners worden wel betrokken bij de invulling en uitvoering van een locatie.

Wanneer komen de eerste asielzoekers naar Best?

Er moet nog veel gebeuren voordat de eerste asielzoekers terecht kunnen in de mogelijke opvanglocatie van het COA. Er is voorbereidingstijd nodig. Er moeten vergunningen worden aangevraagd en de locatie moet gereed gemaakt worden. Er is waarschijnlijk nog minimaal 1 tot 2 jaar nodig.

In de uitgangspunten voor een locatie hebben jullie het over ‘niet dichtbij een woonwijk’. Wat betekent dit?

De omgeving van de mogelijke opvanglocatie moet geschikt zijn voor 192 mensen. De gemeenteraad heeft het college geen precieze afstanden meegegeven.

De rol van het COA

De gemeente werkt nauw samen met COA. De gemeente en COA gaan samen aan de slag met een bestuursovereenkomst waarin alle afspraken zoals veiligheid, onderwijs, personeel en kosten worden vastgelegd. De gemeente heeft hierin veel inspraak.

Vlakbij de beoogde locatie aan de Hooiweg zit een varkensstal. De stankcirkel is weer verruimd. Hoe ga je daarmee om?

De geurcirkels zijn onderzocht in het eerdere onderzoek eind 2024/begin2025. Geurcirkels en andere vormen van hinder zijn onderdeel van het locatie-onderzoek en daarna van de aanvraag voor een omgevingsvergunning en de BOPA-procedure.

Woo-verzoeken

Bekijk de ingediende Woo-verzoeken over de locatie voor de opvang van asielzoekers.

Financiën

Kosten van statushouders en het gemeentelijk budget

Het huisvesten van statushouders brengt kosten met zich mee, zowel direct als indirect. Het bedrag van €30.000 euro per statushouder, dat door de minister is aangekondigd, is nog niet duidelijk gespecificeerd. Deze regeling is op dit moment nog niet van kracht het ministerie van Asiel en Migratie verwacht dat deze regeling binnenkort wordt gepubliceerd. Zodra de regeling is vastgesteld, zullen wij onderzoeken hoe deze van toepassing is op onze lokale situatie.

De gemeente ontvangt een vergoeding per inwoner

Per inwoner krijgt de gemeente een vergoeding van het Rijk. Dus ook voor elke bewoner van het AZC want dat is een (tijdelijke) inwoner van Best. Deze middelen kan de gemeente inzetten voor algemene voorzieningen zoals infrastructuur, openbaar vervoer, begeleiding of straatverlichting. Maar dit kan ook geïnvesteerd worden in onderwijs binnen de gemeente. Op een later moment wordt gekeken hoe deze middelen ingezet gaan worden.

Vergoeding voor voorlichtingskosten

De gemeente ontvangt voorbereidingskosten voor het realiseren van een nieuw AZC. Dit is een eenmalige vergoeding van maximaal € 11.345,-. Hiermee kan de gemeente kosten dekken voor locatieonderzoek en informatievoorziening naar de inwoners over de komst van een AZC. De kosten voor personeel (begeleiders, beveiliging), onderhoud van de opvanglocatie, onderwijs en medische zorg worden bij de uitvoering van 192 asielzoekers betaald door het COA. De gemeente Best ontvangt hiervoor dus geen vergoeding.

De waarde van opvang

De opvang van asielzoekers gaat niet alleen om geld. Nederland heeft de maatschappelijke plicht om hen te helpen volgens internationale verdragen. Gemeenten spelen hierin een belangrijke rol. De bijdrage die de gemeente krijgt, helpt de kosten van opvang en integratie te dekken. Maar de opvang zelf is een verantwoordelijkheid die verder gaat dan alleen het financiële.

Maatschappelijke impact

Inwoners van het AZC krijgen de kans om mee te doen aan onze samenleving. Ze kunnen werkervaring opdoen en bijdragen aan de economie. Uiteindelijk profiteert de hele maatschappij hiervan. Het leefgeld dat asielzoekers ontvangen, wordt vaak besteed aan boodschappen bij lokale ondernemers. Het gaat dus niet alleen om het bedrag dat gemeenten ontvangen, maar ook om de bredere voordelen van het opnemen van mensen die in Nederland een nieuw leven willen opbouwen.

Vergoeding voor (vrijwilligers)werkgroepen

Gemeenten kunnen een eenmalige vergoeding aanvragen voor subsidie, die zij verstrekken aan (vrijwilligers)werkgroepen die actief zijn in of voor de opvanglocatie.

Meer informatie over financiën vindt u op de website COA (Deze link gaat naar een externe website).

Veiligheid

Asielzoekers zijn vluchtelingen die uit oorlogsgebieden komen en niet terug kunnen naar hun land. De meesten komen uit Syrië, daarna uit Turkije, Irak, Eritrea en Jemen. Het zijn mensen en geen criminelen. Er is geen avondklok en er staat ook geen hek om het AZC. Er is wel beveiliging, zodat als er iets gebeurt dit snel wordt gesignaleerd en kan worden opgepakt. Er komt een telefoonnummer van de locatiemanager van de opvanglocatie en indien nodig ook van de gemeente.

Verveling is de hoofdreden waarom er soms overlast ontstaat door asielzoekers. Om verveling tegen te gaan wordt, zodra de asielzoekers mogen werken, werk en dagbesteding (vrijwilligerswerk, sport, taallessen, bezoek bibliotheek) gezocht. Dit doet het COA in samenwerking met de gemeente. Hierbij kunt u ook helpen en we vragen uw goede ideeën aan te geven via de mail opvanglocatie@gembest.nl.

Overlast wordt in ieder geval onderdeel van het veiligheidsplan dat we samen met de werkgroep met omwonenden gaan opstellen. Indien nodig pakken we samen met onze veiligheidspartners en de vertegenwoordigers van de migratie- en strafketen (waaronder de IND en DT&V) in samenwerking met het COA eventuele overlastgevers aan. Uiterste maatregel kan zijn dat iemand overgeplaatst wordt naar een andere opvanglocatie.

Hoe wordt de omgeving van het AZC beveiligd?

Beveiliging wordt altijd in nauwe samenwerking met het COA georganiseerd. Het COA is verantwoordelijk voor de veiligheid van asielzoekers en personeel van de opvanglocaties. Het COA zorgt voor 24-uurs beveiliging op de opvanglocatie. Dat betekent dat er altijd beveiligingspersoneel beschikbaar is om te reageren op incidenten, noodsituaties of andere beveiligingsbehoeften. Het beveiligingspersoneel voert verschillende taken uit, zoals het monitoren van de toegang, het uitvoeren van surveillance, het beheren van bezoekersstromen en het handhaven van orde en rust.

Hoe wordt de veiligheid voor de omwonenden gewaarborgd als een AZC-er een time out krijgt en buiten de locatie wordt gezet?

De vraag kan nu niet beantwoord worden, omdat we nog niet zover zijn met het realiseren van een AZC. Als er een definitieve locatie vastligt, wordt er een veiligheidsplan gemaakt met omwonenden, COA, de wijkagent en de gemeente. In de scenario's die we als gevolg van de motie in beeld gaan brengen, nemen we al een 1e indicatie op van veiligheidsmaatregelen.

Het politiebureau Best is niet meer open. Komt er meer politie op straat of in het gebied als er een AZC gerealiseerd wordt?

Dit wordt onderdeel van het veiligheidsplan.

Inrichting AZC Hooiweg

We staan aan het begin van de ontwikkeling van het AZC, dat betekent dat de locatie nu is gekozen, de inrichting van het perceel is nog niet gemaakt is. Dit geldt ook voor de toegangswegen. De inrichting wordt in het proces naar de aanvraag van de omgevingsvergunning gemaakt en komt als bijlage bij de aanvraag. De werkgroep met omwonenden wordt hierin meegenomen. Afhankelijk van de zorgen en behoeften, kijken we naar verlichting, bewegwijzering voor de veiligheid van alle inwoners. Meerdere scholen hebben aangegeven dat de kinderen van het AZC welkom zijn.

Hoe zorgen het COA en de gemeente voor een goede daginvulling van de bewoners van het asielzoekerscentrum?

De gemeente streeft ernaar om, in samenwerking met het COA, voor alle bewoners van het asielzoekerscentrum die op de locatie worden geplaatst passende participatie- en dagbestedingsmogelijkheden te faciliteren. Dit draagt niet alleen bij aan een effectievere voorbereiding op integratie, maar ook aan een zinvolle daginvulling tijdens de opvangperiode. Deze ambities en mogelijkheden zullen in verdere afstemming met het COA worden besproken.

Bijdrage van de asielzoekers aan de gemeente

Asielzoekers mogen, net als statushouders, betaald werk verrichten. Zo dragen zij bij aan het aanbod op de arbeidsmarkt en integreren zij makkelijker en sneller. Asielzoekers moeten aan een paar voorwaarden voldoen om betaald werk te mogen doen zoals minimaal 6 maanden in de asielprocedure zitten. Voor asielzoekers moeten werkgevers een tewerkstellingsvergunning (TWV) (Deze link gaat naar een externe website) aanvragen bij het UWV. Een TWV is geldig voor zowel ongeschoold als geschoold werk en is niet gekoppeld aan een bepaald soort werk/beroep/branche. Nieuwkomers zijn vaak extra gemotiveerd om aan de slag te gaan omdat zij hun nieuwe bestaan willen bouwen. Met het in dienst nemen van iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt, toon je als onderneming je maatschappelijke betrokkenheid en ondernemingen kunnen recht hebben op fiscale, gemeentelijke of subsidieregelingen.

In samenwerking met maatschappelijke organisaties, vrijwilligers en inwoners van de gemeente Best organiseren we voor inburgering, dagritme, dagbesteding/vrijwilligerswerk en werk voor de asielzoekers uit het AZC. Mocht u zich willen aanmelden dan ontvangen we graag een mail op opvanglocatie@gembest.nl.

Vragen over de motie

Is er al een datum bekend wanneer de motie wordt afgerond?

Naar verwachting duren de onderzoeken tot eind dit jaar. Hierin zijn we sterk afhankelijk van het COA. Als deze planning haalbaar is, bespreekt het college de resultaten begin 2026 en wordt het daarna gepresenteerd aan de gemeenteraad.

Wie is er belast met het onderzoek naar alternatieve locaties? Worden daar ook andere partijen bij betrokken?

Een externe adviseur coördineert de onderzoeken en betrekt daar deskundigen van de gemeente Best en het COA bij.

Worden de locaties bekendgemaakt, die worden onderzocht?

Nee. Redenen en hiervoor zijn:

We praten elke keer over 1 AZC. Waarom verspreiden we asielzoekers niet over meerdere locaties?

Op 16 september 2024 heeft de gemeenteraad de uitgangspunten voor het locatie-onderzoek vastgesteld. 1 van deze uitgangspunten is:
Een opvang op 1 locatie met minimaal 192 plekken, indien niet beschikbaar uitwijken naar kleinschalige opties. Tijdens de informatieavond op 7 oktober 2025 is toegezegd dat er na wordt gegaan hoe de motie zich verhoudt tot dit uitgangspunt.

Worden er nu locaties bij gezocht met het uitwerken van de motie of worden de oude onderzoeken weer uit de kast getrokken?

We gaan opnieuw naar de reeds onderzochte locaties kijken en we brengen in beeld waarom deze wel/niet voldoen aan de door gemeenteraad vastgestelde uitgangspunten. Daarnaast kijken we ook naar mogelijk nieuwe locaties. Bij de onderzoeken gaan we uit van informatie die beschikbaar is bij de gemeente en het COA. Omwille van de vertrouwelijkheid, ter voorkoming van onnodige onrust en ter voorkoming van een prijsopdrijvend effect wordt het geen openbaar proces.

Mogen inwoners ook meedenken over locaties?

Nee.

Hoe leg je het uit dat je een geheel nieuwe opvang gaat aanleggen op een weiland aan de Hooiweg. Dat is ook erg prijzig.

We gaan, conform de motie, voor een aantal scenario’s de kosten en baten in beeld brengen. Op basis daarvan zal er een besluit worden genomen over een voorkeurslocatie.

Klopt het dat wanneer andere gemeenten geen opvang aanbiedt, deze mensen erbij komen in de gemeente Best?

Volgens de Spreidingswet moeten alle gemeenten asielzoekers opvangen. Er is een provinciale tafel die gaat over het verdelen van de aantallen over de gemeenten. Als een gemeente niet aan de taakstelling voldoet, worden deze niet zomaar verdeeld aan een andere gemeente.

COA heeft aangegeven dat de locatie Hooiweg voor 88 mensen niet haalbaar is vanwege te hoge kosten. Waarom wordt er nog verder onderzoek gedaan?

Gemeenteraad heeft een extra opdracht gegeven en dus wordt deze optie onderzocht. De gemeenteraad wil deze onderzoeken ontvangen ondanks de te hoge kosten.

De vorige keer heeft de gemeente Best geen openheid gegeven over het onderzoek naar de locaties. Worden deze locaties nu wel gedeeld?

Ambtelijk worden deze niet gedeeld. Wanneer het locatie-onderzoek wordt afgerond, is het aan het college om dit wel of niet openbaar te maken. Tot nu toe is er besloten om dit niet openbaar te maken.

Gemeente Oirschot en Best gaan fuseren, in Oirschot is er al een AZC. Is het niet beter om te wachten en eventueel uit te breiden in Oirschot?

De gemeenteraad van Best heeft hier niet om gevraagd en elke gemeente heeft haar eigen taakstelling.

In Best zijn ook sociale ondernemingen. Worden deze ook meegenomen in het onderzoek?

Niet bij het locatie-onderzoek. Bij de realisatie en exploitatie worden ook andere partijen betrokken waaronder ondernemers.

Zijn er inwoners uit Best betrokken bij de onderzoeken over de locaties die nu uitgevoerd worden?

Nee.

Meer informatie over COA

Hoeveel opvanglocaties heeft COA?

De opvanglocaties in Ter Apel en Budel zijn uniek: hier doen alle asielzoekers, kansrijk of kansarm, hun asielaanvraag. Ter Apel en Budel hebben respectievelijk 2000 en 1500 opvangplaatsen. Voor de asielzoekers met een kansarme aanvraag stopt hun reis door Nederland vaak hier. Kansrijke asielzoekers gaan vanuit Ter Apel of Budel naar een AZC waar zij verblijven voor de duur van hun asielprocedure die soms jaren kan duren. Het COA heeft ongeveer 300 van dit soort opvanglocaties door het hele land.

Informatie over de activiteiten, veiligheid, begeleiding en soorten opvanglocaties van het COA vindt u op hun website (Deze link gaat naar een externe website). Wilt u meer informatie over de opvang van asielzoekers? Kijk dan op www.coa.nl/nl/watiswaar (Deze link gaat naar een externe website). 

Kleinschalig opvang: wat is dan de rol van het COA?

De rol van het COA is afhankelijk per locatie. Als het COA een kleinere rol heeft dan zal de gemeente meer moeten doen.

Wordt er ook gekeken naar welke doelgroepen er komen en hoe we dat humaan kunnen organiseren? Opmerking inwoner: ik werk met ex-asielzoekers. Die het AZC echt verschrikkelijk vinden. Waarom moet het allemaal zo groot? Het is niet mensvriendelijk.

Er is nog niets bekend over de toestroom en welke doelgroepen er bij ons komen. We kunnen dat ook niet beïnvloeden. Opvang kan op een grote locatie het meest effectief en efficiënt worden geregeld. Voor de menselijke kant van de opvang is aandacht, zoals hiervoor aangegeven.

Gaat er gekort worden op de COA-budgetten?

Dat weten we niet.

Communicatie en verslagen

Waar kan ik terecht met vragen of suggesties?

Vragen kunt u mailen naar opvanglocatie@gembest.nl. Bellen kan tijdens kantooruren naar 14 0499.

Hoe word ik op de hoogte gehouden?

Nieuwsbrief AZC Best

Wilt u de nieuwsbrief in uw mail ontvangen? Stuur dan een mail met aanmelding naar opvanglocatie@gembest.nl.

Bijeenkomsten inwoners

Omwonendenoverleg

Brieven

Petities

Meer Projecten